Palyatif Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Bakımından Sorumlu Kişilerin Bakım Yükleri İle Yaşam Doyumları Arasındaki İlişki
Author :
Abstract
Giriş/Amaç: Palyatif bakım ünitelerinde yatan hastalara daha etkili ve kaliteli bakım hizmeti sunulmaya çalışılırken, hasta yakınlarına yüklenen bakım görevi göz ardı edilmekte ve aşırı sorumluluk yüklenmektedir. Bu da bakım vericilerin yükünü arttırmakta ve yaşam doyumu ve kalitesini etkilemektedir. Bu çalışma palyatif bakım ünitesinde yatan hastaların bakımından sorumlu kişilerin bakım yükleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırmanın evrenini Haziran-Eylül 2022 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin palyatif bakım kliniğinde tedavi gören hasta yakınları oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş tüm evrene ulaşılmak hedeflenmiştir. Toplam 112 hasta yakınına ulaşılmıştır. Veriler yüz yüze görüşme tekniği ile hem hastayı hem de bakım veren yakınının sosyodemografik özelliklerini belirleyici kişisel bilgi formu, Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde ANOVA, Kruskal-Wallis, Man Whitney U testi, Pearson Korelasyon ve Regresyon analizleri kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan hastaların yaş ortalamasının 64.57±8.60 olduğu saptanmıştır. Hastaların %64.32’ünün kadın, %67.9’unun evli, %42.9’unun eğitim seviyesi ilköğretim düzeyinde olduğu saptanmıştır. Bakımdan sorumlu kişilerin ise %50’sinin yakınlık derecesi olarak hastanın çocuğu olduğu, %25’inin eğitim seviyesi lise düzeyinde olduğu ve gelir durumlarının yarısından fazlasını orta ve üzeri düzeyde olduğu saptanmıştır. Bakımdan sorumlu kişilerin Bakım verme yükü puan ortalamalarının 56.46±3.75, Yaşam doyumu puana ortalamalarının ise 12.92±1.13 oldukları saptanmıştır. Bakım verme yükü ile yaşam doyumu arasında negatif yönde anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Araştırma sonuçlarına göre bakımdan sorumlu kişilerde bakım verme yükü arttıkça yaşam doyumunun azaldığı saptanmıştır. Bu doğrultuda bakım vericilerin yaşamdan zevk almaları ve hastaya daha kaliteli bakım vermesi için desteklenmesi önem arz edecektir.
Keywords
Abstract
Introduction/Aim: While trying to provide more effective and quality care services to patients hospitalized in palliative care units, the duty of care for patients' relatives is ignored and excessive responsibility is assumed. Therefore, this study was planned to determine the relationship between the care burden and life satisfaction of the caregivers of the patients in the palliative care unit.
Material and Method: The population of this descriptive and cross-sectional study consisted of patient relatives who were treated in the palliative care clinic of a university hospital between June and September 2022. In the research, no sample selection was made and it was aimed to reach the entire universe. A total of 112 patient relatives were reached. Data were collected by face-to-face interview technique using a personal information form that determines the sociodemographic characteristics of both the patient and the caregiver, Zarit Caregiving Burden Scale and Life Satisfaction Scale. ANOVA, Kruskal-Wallis, Man Whitney U test, Pearson Correlation and Regression analyzes were used to analyze the data.
Results: The average age of the patients participating in the study was found to be 64.57±8.60. It was determined that 64.32% of the patients were women, 67.9% were married, and 42.9% had primary education level. It was determined that 50% of the people responsible for care were related to the patient's child, 25% had an education level of high school, and more than half of their income levels were medium or above. It was determined that the average caregiving burden score of the people responsible for care was 56.46±3.75, and the average life satisfaction score was 12.92±1.13. It was determined that there was a significant negative relationship between caregiving burden and life satisfaction.
Conclusion: According to the results of the research, it will be important to support caregivers so that they can enjoy life and provide better quality care to thepatient.
